به نام خدا

آمادگى براى سفر آخرت

هر گرفتارى که بر خود تحمیل کرده‏ایم از طریق نیرنگ دنیاست و چون این خطر زیاد است، امیرالمؤمنین (علیه السلام) آن را بیش از خطرهاى دیگر یادآور شده است، چنانکه مى‏فرماید: حریم قلب خود را از غبار دنیاگرایى پاک کنید و شیفته زندگى جاوید اخروى باشید:

«کونوا عن الدنیا نزاها و الى الاخرة ولاها» ⁽¹⁰⁾ .

همچنین آن حضرت، هر شب پس از نماز عشاء و پیش از آن که نمازگزاران پراکنده شوند با صداى رسا مى‏فرمود:

«تجهزوا رحمکم الله فقد نودی فیکم بالرحیل و اقلوا العرجة على الدنیا و انقلبوا بصالح ما بحضرتکم من الزاد» ⁽¹¹⁾

آماده مسافرت باشید; زیرا نداى مرگ براى شما سرداده شده است. اما این منادى کیست و چرا ما نداى رحیل را نمى‏شنویم؟ آیا نداى رحیل،همان کلمات طیبه تکبیر و تهلیل است که در تشییع جنازه گفته مى‏شود؟ و آیا این ندا به لسان مقال مردم ست‏یا به لسان حال خود انسان و یا به لسان مقال ملائکه موکل قبض ارواح؟ به هر تقدیر، فرمودند: کم معطل شوید و خود را سرگرم نکنید; بالاخره چیزى باید پشتیبان و پشتوانه شما در این سفر باشد. آن زاد و توشه را به عنوان پشتیبان، حمل کرده همراه ببرید; زیرا احدى به کمک شما نمى‏آید. البته درک این معنا بسیار سخت است.

ما مى‏پنداریم همان گونه که در دنیا به فرزندانمان علاقمندیم و آنها دشواریهاى ما را برطرف مى‏کنند، پس از مرگ نیز این علاقه‏هست و آنان هم مشکل ما را حل مى‏کنند; در حالى که چنین نیست. عده ناشناسى را فرض کنید که از شرق و غرب و شمال و جنوب زمین به مکه مشرف شده‏اند و هر یک به زبان خاصى سخن مى‏گوید. اینها که از چهار اقلیم با چهار فرهنگ و زبان آمده‏اند در اتاقى، دوستانه با هم در دوران حج، به سر مى‏برند، و با پایان یافتن مناسک و مراسم حج هر کس به دیار خود مى‏رود و شاید در همه عمر نیز یکدیگر را نبینند. سرنوشت کسانى هم که در خانه‏اى به عنوان پدر، مادر، برادر و خواهر جمعند چنین است. خانه دنیا، مسافرخانه‏اى بیش نیست.

مسافرخانه را «خان » مى‏گفتند و خان که در روایات و کلمات عرب آمده، همان خانه یا مسافرخانه است. در این مسافرخانه، چند نفر کنار هم جمع شده،موقتا زندگى مى‏کنند و بعد هم که مرگ آنان فرا مى‏رسد از یکدیگر جدا مى‏شوند و هیچ کس به فکر دیگرى نیست. از این رو هر شب حضرت على (علیه السلام) مى‏فرمود: بارها را ببندید و آماده مسافرت باشید. هم‏اکنون نیز مناسب است در هر مسجدى بعد از نماز عشاء، هنگام تفرق نمازگزاران از مسجد، جمله «تجهزوا رحمکم الله‏» یا ترجمه آن به گوش آنان برسد.

منبع:اخلاق درقران