شعارهای زندگی امام (آزادگی)

1- در تاریخ یعقوبی نقل می کند که: از حسین بن علی علیه السلام سوال کردند که کلمه ای که خودش از رسول اکرم صلی الله علیه وآله شنیده نقل کند فرمود: از رسول خدا شنیدم: ان الله یحب معالی الامور و یبغض ‍ سفسافها. (هر چند این کلمه از رسول اکرم است اما چون از غیر حسین بن علی علیه السلام تاکنون نقل نشده، به نام آن حضرت نقل کردیم. این جمله را سفینه البحار نیز از رسول خدا نقل می کند. در المنجد می گوید: السفساف: الردی من کل شی ء یقال: فلان سفساف الکلام ای لیس لکلامه معنی. الامر الحقیر. (1) . 2- ایضا امام فرمود: الناس عبید الدنیا و الدین لعن علی السنتهم فاذا محصورا بالبلاء قل الدیانون. (2) . المنجر: اللعقه: ما تأخذه فی الملعقه او باصبعک. القلیل مما یقعق. (3) . این جمله امام، مخصوصا کلمه عبید می رساند عزت نفس امام و تحقیر بندگی و بندگان دنیا را. 3- نظیر این جمله است جمله معروف و منقول در الانوار البهیه صفحه 45: و فی وصیه موسی بن جعفر علیه السلام لهشام قال: الحسین بن علی علیه السلام: ان جمیع ما طلعت علیه الشمس فی مشارق الارض و مغاربها، بحرها و برها، و سهلها و جبلها عند ولی من اولیاء الله و اهل المعرفه بحق الله کفیء الظلال. ثم قال: الا حر یدف هذه اللماظه (4) لاهلها (یعنی الدنیا لیس لانفسکم ثمن الا الجنه فلا تبیعوها بغیرها. فانه من رضی من الله بالدنیا فقد رضی بالخسیس. (5) . از این سه جمله که نقل شد فهمیده می شود که اولا روح حسین روح خاصی است که به دنی و پستی تن نمی دهد، طالب معالی الامور است (جمله اول) و معلوم می شود هر هدف مادی و دنیایی را که در نهایت امر منتهی به رضای خدا یعنی هدف کل آفرینش نباشد و بخواهد از هدف کل آفرینش جدا کند، آنرا پست و حقیر می داند، نه اینکه مثل ناپلئون بگوید: فرانسه برای من کوچک است، روسیه را هم می خواهم ضمیمه کنم؛ یا مثل اسکندر بگوید: یونان برایم کوچک است، ایران را هم می خواهم ضمیمه کنم (جمله سوم). و معلوم می شود تمام مردمی که خود را بسته اند به مقامات دنیوی، و به خاطر این مقامات و ثروتهای خود را پست می کنند، در نظر حسین علیه السلام بسیار حقیر و پست می باشند (جمله دوم) (6) . پاورقی (1) سفساف به هر چیز پست یا قسمت هر چیز گویند: فلانی سفساف الکلام است یعنی سخنش بی معنی است. و نیز به کار کوچک گفته می شود. (2) تحف العقول، ص 245، مردم بنده دنیایند و دین لقمه کوچکی است سر زبانانشان و چون به بلا آزمایش شوند دینداران اندکند. (3) لعقه مقدار خوراکی است با قاشق یا انگشت بر می گیری. لقمه اندک. (4) اللماظه کنایه، آنچه ماند از طعام در گوشه های دهان. (الانوار البهیه). (5) در سفارش موسی بن جعفر علیه السلام به هشام آمده که حضرت فرمود: حسین بن علی علیه السلام فرمود: تمامی چیزهایی که خورشید بر آن می تابد در مشرق و مغرب زمین و دریا و خشکی و زمین هموار و کوهها، همه و همه نزد ولی خدا و اهل معرفت به حق خداوند چون سایه ای بیش نیست. آیا آزاد پیدا نمی شود که دست از این لقمه جویده شده بر دارد؟ برای شما جز بهشت بهایی نیست پس خود را به غیر بهشت نفروشید، که هر کس از خدا به دنیا راضی شود به چیز پستی راضی گشته است. (6) حماسه حسینی، ج 3، ص 370.