سفارش تبلیغ
صبا ویژن
تاریخ : پنج شنبه 91/12/24 | 2:59 صبح | نویسنده : علی اصغربامری

به نام خدا

طغیان انسان علیه محدودیتها

انسان در عین اینکه نمی‏تواند رابطه‏اش را با وراثت ، محیط طبیعی ،
محیط اجتماعی و تاریخ و زمان بکلی قطع کند ، می‏تواند تا حدود زیادی علیه‏
این محدودیتها طغیان نموده ، خود را از قید حکومت این عوامل آزاد سازد .
انسان به حکم نیروی عقل و علم از یک طرف ، و نیروی اراده و ایمان از
طرف دیگر تغییراتی در این عوامل ایجاد می‏کند و آنها را با خواستهای‏

عاملی برای محدود کردن آزادی انسان نام نبردیم . چرا ؟ آیا قضا و قدر
الهی وجود ندارد و یا قضا و قدر عامل محدود کردن نیست ؟ قضا و قدر الهی‏
امری قطعی و مسلم است ، ولی عامل محدود کردن انسان نیست . قضای الهی‏
عبارت است از حکم قطعی الهی درباره‏ء جریانات و حوادث ، و قدر الهی‏
عبارت است از اندازه گیری پدیده‏ها و حوادث .
از نظر علوم الهی مسلم است که قضای الهی به هیچ حادثه‏ای مستقیما و بلا
واسطه تعلق نمی‏گیرد ، بلکه هر حادثه را تنها و تنها از راه علل و اسباب‏
خودش ایجاب می‏کند . قضای الهی ایجاب می‏کند که نظام جهان نظام اسباب و
مسببات باشد . انسان هر اندازه آزادی از ناحیه‏ء عقل و اراده دارد و هر
اندازه محدودیت که از ناحیه‏ء عوامل موروثی و محیطی و تاریخی دارد ، به‏
حکم قضای الهی و نظام قطعی سببی و مسببی جهان است ( 1 ) .
بنابراین خود قضای الهی یک عامل برای محدودیت انسان به شمار نمی‏رود .
محدودیتی که به حکم قضای الهی نصیب انسان شده است همان محدودیت ناشی‏
از شرایط موروثی و شرایط محیطی و شرایط تاریخی است نه محدودیت دیگر ،
همچنانکه آزادی ای هم که نصیب انسان شده به حکم قضای الهی است ولی به‏
این صورت که قضای الهی ایجاب کرده انسان موجودی صاحب عقل و اراده باشد
و در دایره‏ء محدود شرایط طبیعی و اجتماعی بتواند خود را به مقیاس و سیعی‏
از قید تسلیم به آن شرایط آزاد سازد و سرنوشت و آینده‏ء خویش را در دست‏
گیرد .